اخبار جهان
لوموند: اسرائیل در تقابل با ایران تنها مانده است
افرائیم هلوی، رئیس پیشین موساد، به لوموند گفت که «برای اسرائیل، فشار [بر ایران] باید تداوم یابد. این سیاست ایران را ناگزیر به تغییر رفتار نکرده است، اما منطق آن خودداری از گفتگو با تهران است».
این رویکرد اسرائیل، بی آنکه اهداف خود را روشن کند، بی آنکه راه حل جایگزینی ارائه نماید و طرحی برای خروج از بحران داشته باشد، همچنان حفظ شده است، و این بار آشکارا و بدون پنهان کاری.
به نوشتۀ لوموند «اسرائیل با اظهارات خود در بارۀ حملۀ نطنز، “دکترین کِدِر و تار” را که از سال ١٩۶٠ در بارۀ برنامۀ اتمی خود و سپس در جنگ پنهان با ایران به اجرا گذاشته بود، کنار میگذارد. بر اساس این دکترین، اسرائیل عملیات مخفی خود در ایران را نه تائید و نه تکذیب میکرد و این چنین حاشیهای از تردید باقی میگذاشت تا ضرورت اقدام تلافی جویانه از سوی تهران را کاهش دهد».
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل و رقیب سیاسی بنیامین نتانیاهو، در روز ١٢ آوریل، با اشاره به اظهارات مقامات کشور در بارۀ نطنز از «زیاده گوئیهائی که به زیان نیروها و امنیت کشور» است انتقاد کرد و حتی از دادستان کل خواست دستور تحقیقی در بارۀ «رفتار غیر مسئولانۀ» فاش کردن اسرار را صادر کند. او با اشاره غیرمستقیم، اما روشن به نتانیاهو گفت «اگر این رفتار انگیزۀ سیاسی و شخصی داشته باشد، از نظر من جدی است».
گزارشگر لوموند در بیت المقدس مینویسد «با گذشت زمان، چنین به نظر میرسد که افشاء [این عملیات] بیش از آنکه نشان قدرت باشد، نتیجۀ بی نظمی حاکم در راس قدرت است»، زیرا «پس از چهار انتخابات پارلمانی پیاپی در دو سال اخیر که آخرین آنها در مارس گذشته برگزار شد، نتانیاهو از تشکیل دولت ناتوان است.»
روزنامه فرانسوی ادامه میدهد: «کمیسیون دفاع مجلس از سه ماه پیش تشکیل جلسه نداده است و بنابراین نتوانسته اختیار خود در نظارت بر عملیات خارجی را اعمال نماید. بدتر از آن شورای امنیت دولت از دو ماه پیش تشکیل جلسه نداده است و بنابراین، بر خلاف آنچه قانون میگوید، انجام عملیات نطنز را تائید نکرده است، مگر آنکه موافقت اصولی در این زمینه پیش از آن کسب شده و تاریخ انجام آن به نخست وزیر، رئیس موساد و ارتش و وزیر دفاع واگذار شده باشد».
مشاور پیشین بنیامین نتانیاهو در امور امنیتی، عوزی آراد، به این روزنامه گفت: «نتانیاهو از سالها پیش چندان خود را درگیر پروندۀ ایران کرده که گرایش همۀ اطرافیان او [در این زمینه] سر تسلیم فرود آوردن در برابر تجربۀ اوست».
دولت آمریکا تا کنون رفتار اسرائیل را آشکارا مورد انتقاد قرار نداده است، با این حال نشانههای فراوانی از وجود یک زورآزمائی پرتنش میان آنان حکایت میکند. جو بایدن پس از ورود به کاخ سفید، برای گفتگو با نتانیاهو، او را هفتهها در انتظار گذاشت. در مارس گذشته، وال استریت جورنال فاش ساخت که اسرائیل از دو سال پیش به این سو بی سر و صدا نفتکشهای ایران را که نفت به سوریه میبرند، مورد حمله قرار میدهد. در اسرائیل چنین پنداشته میشود که هدف از فاش ساختن این جنگ پنهان، توقف و یا کاهش شدت آن بوده است.
در باره حملۀ نطنز، هر چند به نظر نمیرسد که واشینگتن آن را آشکارا مورد انتقاد قرار داده باشد، اما بگفتۀ عوزی آراد «میشود تصور کرد که آمریکائیان خواستار هماهنگ کردن آن با خود بودهاند». بنوشتۀ نیویورک تایمز، اسرائیل عملیات نطنز را به تنهائی به اجرا گذاشته و آمریکا را بدون ارائۀ جزئیات در بارۀ هدف اصلی در آخرین دقایق آگاه ساخته است تا آنان دیگر فرصت جلوگیری نداشته باشند.
لوموند مینویسد «مسئولان پیشین دولت اوباما که اینک همکاران نزدیک جو بایدن شدهاند، با استدلالات اسرائیل بخوبی آشنا هستند و سخنان نتانیاهو را که در سالهای ٢٠٠٠، تهدید میکرد تاسیسات اتمی ایران را مورد حملۀ نظامی قرار دهد، بخوبی به یاد دارند. او در روز ١٧ آوریل، روز بزرگداشت قربانیان هولوکاست، با اشاره به توافق اتمی با ایران، تاکید کرد که «چنین توافقاتی با نظامهای افراط گرا فاقد ارزش است و من این را به نزدیکترین متحد خود نیز میگوئیم: توافق با ایران که ما را به نابودی تهدید میکند، برای ما تعهدی نمیآفریند. ما تنها یک الزام داریم: از اجرای طرح کسانی که خواستار نابودی ما هستند جلوگیری کنیم».
این رویکرد با این حال ظاهراً تحول یافته است. اسرائیل از انجام گفتگو میان دولت جو بایدن و ایران ابراز خرسندی کرد و از واشینگتن خواست در لغو تحریمهائی که دونالد ترامپ در اواخر دورۀ خود برای جلوگیری از بازگشت به برجام تشدید کرد، شتاب نکند.
لوموند مینویسد «از نظر اسراییل، عجلهای در کار نیست. به رغم سرعت گرفتن برنامۀ اتمی ایران، سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل بر این باورند که تهران امکانات دست یافتن به یک بمب اتمی را پیش از دو سال نخواهد داشت».
این روزنامه یادآوری میکند که هفتۀ آینده «رئیس ستاد ارتش، گابی اشکنازی، رئیس موساد، یوسی کوهن، و مشاور امنیت ملی، مئیر بن شبات در واشینگتن با همتایان خود در این باره دیدار و گفتگو میکنند.