کلثوم دلیران– هنگام تردد در کوچه ها، محله ها و خیابان ها شاهد تعداد قابل توجهی از سگ های ولگرد و بدون صاحب هستیم که با پرسه زدن در سطح شهر ظاهر نامناسبی را بوجود می آورند و مورد پسند هیچ شهروند و رهگذری نیست.
با دیدن سگ ها اولین سوالی که به ذهن آدمی خطور پیدا می کند این است که جمع آوری این حیوانات که برای مردم ایجاد مزاحمت می کنند بر عهده چه ارگان و نهادی است و چرا نسبت به کنترل آنها و عدم ورود به شهر اقدامی انجام نمی شود.
البته این معضل مختص بروجرد نیست و تقریبا بیشتر شهرها هم با وجود سگ های ولگرد و بدون صاحب در سطح خیابان ها مواجه هستند که برای عموم ایجاد مزاحمت می کنند. با وجود سگ های بدون صاحب افراد به ویژه کودکان و سالمندان برای رفت و آمد در سطح شهر احساس امنیت ندارند چون که از خطر حمله این حیوانات و سگ گزیدگی می ترسند به طوری که این اتفاق رخ داده و در برخی مواقع، شاهد حمله سگ ها به افراد هم بوده و هستیم.
بنابراین، موضوع سگهای بدون صاحب یکی از مسائل مهمی است که نیاز به توجه جدی دارد.
طبق بند ۱۵ماده ۵۵ قانون شهرداری، جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی و…، جمع‌آوری حیوانات بدون صاحب و دفع حیوانات مریض، مزاحم و ولگرد از وظایف شهرداری است و شهرداری موظف به ساماندهی كنترل جمعیت سگهای بدون صاحب شهری است.
گفته می شود، ساماندهی این حیوانات در هر شهر به لحاظ كنترل بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان و ایجاد امنیت روانی شهروندان بر اساس روش‌ها و استاندارد‌های علمی با رعایت حقوق حیوانات دارای اهمیت بسیار بوده و شهرداری‌ها ملزم به رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی از سوی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشور هستند.
در این رابطه شهرداری بروجرد در یک ماهه اخیر با راه اندازی مرکز نقاهتگاه جهت جمع آوری و ساماندهی سگ های بدون صاحب، طرح زنده گیری سگ های ولگرد را در سطح شهر بروجرد عملیاتی کرده است.
شهاب شعبان سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهرداری بروجرد در این رابطه می گوید: با توجه به افزایش بی رویه جمعیت سگ های بدون صاحب شهر بروجرد و تماس‌های مکرر همشهریان گرامی با سامانه ۱۳۷ و بروز مشکلات متعدد، سازمان مدیریت پسماند پس از تجهیز و آماده سازی زیرساختهای لازم عملیات زنده گیری سگهای بدون صاحب را با استفاده از دارت و داروهای بیهوشی آغاز کرد.
این عملیات توسط اکیپ زنده گیری انجام شده و روزانه بین ۱۰ الی ۱۵ قلاده از این حیوانات جمع آوری و به مرکز کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب شهرداری منتقل می شوند.
عملیات کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب با استفاده از متدهای پزشکی، جراحی و واکسیناسیون توسط دکتر دامپزشک در مرکز کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب شهرداری بروجرد که دارای فضایی بالغ بر ۱۵۰۰ متر مربع، ظرفیت نگهداری ۴۰۰ قلاده سگ با ۱۵ میلیارد ریال هزینه بوده ، در حال انجام است.
در گذشته برای جمع آوری سگ های ولگرد و بدون صاحب از روش مرگ ترحم آمیز و معدوم سازی به روش های مختلف استفاده می شد.
کارآمدترین روش برای کنترل و کاهش جمعیت سگ های بدون صاحب عقیم سازی است. در کنار این روش، سگ ها واکسینه می شوند تا از این طریق مانع شیوع بیماری های واگیردار مشترک انسان و حیوانات بشود.
سگ های ماده عقیم و سگ های نر واکسینه می شوند که تا یکسال مدت زمان دارد و همچنین گوش های آنها را پلاک بندی می کنیم تا موقع رها سازی در طبیعت شناسایی شوند.
برخی از سگ های نر واکسینه شده هم با کدشناسایی جهت امور نگهبانی به شرکت ها و افرادی که درخواست دارند، واگذار می شوند.
شعبان در پایان می گوید: ما قاتل حیوانات نیستیم و می دانیم جانداران حق حیات دارند اما آنچه اهمیت دارد فراهم کردن بسترهای لازم جهت ایجاد سلامت انسان ها است.
آنچه که به نظر می رسد یکی از مهمترین دلایل افزایش سگ های بدون صاحب دخالت انسانی تحت عنوان غذارسانی به این حیوانات است که توسط دوستداران و حامیان حیوانات انجام می شود.
باید بدانیم علاوه بر خطرات ناشی از رهاسازی سگ های بدون صاحب و ولگرد در کوچه ها، خیابان ها و محله های سطح شهر مانند شیوع بیماری های مسری و واگیردار، ایجاد رعب و وحشت و ناامنی، آمار افزایشی سگ گزیدگی است که موجب بروز بیماری های گوناگون مانند “هاری” و مرگ و میر ناشی از آن است.
مدیر گروه بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این رابطه می گوید: آمار حیوان گزیدگی طی سال‌های اخیر در کشور روند افزایشی داشته، بگونه ای که شمار مبتلایان در سال گذشته، ۲۶۰ هزار مورد گزارش شده است.
به نظر می رسد یکی از مهمترین دلایل افزایش سگ های بدون صاحب دخالت انسانی تحت عنوان غذارسانی به این حیوانات است که توسط دوستداران و حامیان حیوانات انجام می شود.
انتظار می رود در راستای اجرای طرح زنده گیری و عقیم سازی سگ های بدون صاحب و ولگرد در سطح بروجرد فرهنگسازی انجام شود زیرا در مقابل این طرح، مقاومت و مخالفت انجمن های حامیان حیوانات، موجب می شود کار به کندی پیش برود.
لذا توصیه می شود سایر دستگاه های اجرایی و فرهنگی در اجرای بهتر و مطلوب طرح زنده گیری و عقیم سازی سگ های ولگرد و بدون صاحب در سطح شهر با عوامل شهرداری بروجرد همکاری های لازم را داشته باشند تا در سایه اجرای اینگونه طرح ها همه شهروندان از مزیت های آن برخوردار شوند.
