اخبار ایران
رونمایی از سامانه موشکی «باور۳۷۳»؛ پیچیدهترین پروژه دفاعی ایران
به گزارش تسنیم، «باور ۳۷۳» را باید پیچیده ترین و مهمترین سامانه پدافند هوایی موشکی ساخت داخل (و حتی پیچیده ترین پروژه دفاعی تاریخ ایران) به حساب آورد که کار طراحی، ساخت، تست و عملیاتی شدن آن در کمتر از یک دهه به دست متخصصان ایرانی در داخل کشور انجام شده است.
در این گزارش که به همین مناسب تهیه شده، با ساختار و ویژگی های این سامانه و تاثیر آن در ارتقا توان پدافند هوایی برد بلند ایران و نیز روند دستیابی کشور به این فناوری پیچیده پرداخته ایم.
تا پیش از ورود سامانه بسیار دوربرد اس-۲۰۰ به کشور، پدافند هوایی موشکی کشور از دو سامانه موشکی آمریکایی MIM-23 هاوک با برد ۴۰ کیلومتر و ارتفاع درگیری ۱۴ تا ۱۸ کیلومتر و HQ-2 چینی با برد ۳۴ کیلومتر و ارتفاع درگیری ۲۷ کیلومتر در رده میانبرد بهره می برد که به عنوان دوربردترین موشک های پدافندی کشور نیز محسوب میشدند.
هر چند سامانه هاوک به تعداد مناسبی در کشور وجود داشت اما به هر حال جبران برد محدود آن را نکرده و پدافند کشور در دهه ۱۳۷۰ با عملیاتی کردن تعدادی سامانه اس-۲۰۰ که در ناتو معروف به “SA-5 گامون” است به یکباره صاحب یکی از دوربردترین موشک های پدافند هوایی جهان با برد نهایی ۳۰۰ کیلومتر، سقف پرواز ۲۹ کیلومتر و سرعت بیش از ۷ برابر سرعت صوت شد. به گزارش منابع خارجی این سامانه پس از ورود به ایران به مرور در چند نقطه مهم و راهبردی مانند تهران، اصفهان، همدان، بوشهر و بندرعباس مستقر شد.
با توجه به وجود تهدیدات هوایی در بردهای مختلف کوتاه، متوسط و بلند، وجود سامانه های پدافند موشکی در هر یک از این رده ها برای مجموعه پدافند هوایی کشور لازم به نظر میرسید. برنامه ریزی برای خرید سامانه دوربرد اس-۳۰۰ روسی، پاسخی به بخش هایی از نیازمندی فوق بود اما این نیاز در رده دوربرد به دلایلی با سامانه اس-۲۰۰ قابل رفع نبود.
سام-۵ یا همان اس-۲۰۰ با وجود ارزشمندی بالا، از ابتدا دارای مشکلات متعددی بود که به سطح فناوری و سبک طراحی زمان آن باز میگشت. نسل اول این سامانه در ۱۹۶۷ وارد خدمت نیروهای دفاع هوایی شوروی سابق و در دهه های بعد نمونه های دیگر آن برای صادرات به کشورهای مختلف عرضه شد.
هر چند تا مدتها تنها نسخه صادراتی از سامانه اس-۲۰۰ در اختیار مشتریان خارجی قرار می گرفت اما با ورود سامانه های پیشرفته تر اس-۳۰۰ و برای کمک به وضع بحرانی اقتصاد روسیه، نمونه های بهتر اس-۲۰۰ به همراه سامانه های کمکی برای فروش عرضه شدند به طوری که بین سال های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲ میلادی اس-۲۰۰ سهم بزرگی از میزان فروش های نظامی خارجی روسیه را به خود اختصاص داده بود.
بهسازی های مختلفی توسط کشور سازنده، بر اساس تجربیات عملکرد اس-۲۰۰ در نقاط مختلف جهان و با استفاده از فناوری های جدید به انجام رسید که شامل اصلاحاتی روی رادارهای متعدد این سامانه و به کار گیری ترکیبی با یک اخلالگر قدرتمند زمینپایه می شد.
بهسازی اس-۲۰۰ در ایران نیز به صورت بومی در چند مرحله به اجرا در آمد که به طور کلی شامل اصلاحات در بخش های پردازش، فرستنده، گیرنده، جنگ الکترونیک و تحرک پذیری سامانه بوده است.
یکی از فعالیت های به انجام رسیده برای بهسازی سامانه اس-۲۰۰، تعویض تمامی اجزای آنالوگ آن با تجهیزات دیجیتال و قطعات حالت جامد است. این بهسازی ها منجر به قابلیت کارکرد ۲۴ ساعته سامانه اس-۲۰۰ در ایران شده است. به علاوه افزایش قابلیت اطمینان سامانه و افزایش سرعت پردازش که منجر به واکنش سریعتر سامانه به تهدیدات شناسایی شده می گردد و نیز کاهش زمان مورد نیاز برای بازبینی و تعمیرات از دیگر نتایج بهسازی های ایران روی سام-۵ است.
اس-۲۰۰ در ایران قابلیت انهدام پهپادها را نیز پیدا کرده که در رزمایش مدافعان آسمان ولایت-۴ با انهدام پهپادی در ارتفاع حدود ۱۸۲۸۰ متری اثبات شد. مجموع این فعالیت ها تبدیل به یکی از تجربیات ارزشمند نیروهای مسلح ایران بر روی سامانه های دوربرد شد.
موشک بزرگ و بسیار سنگین سامانه اس-۲۰۰ و پرتابگر آن که فقط یک موشک را شلیک می کند؛ خروج و جابجایی موشک از پناهگاه برای شلیک توسط ریل انجام می شود
در زمستان سال ۱۳۸۶ بحث های دریافت این سامانه بسیار جدی شده و وزیر دفاع وقت ایران اعلام کرده بود اس-۳۰۰ توسط روسیه به ایران تحویل داده خواهد شد.
در همین دوران مقامات غربی از جمله مسئولین کاخ سفید از اعلام تحویل اس-۳۰۰ به ایران ابراز نگرانی می کردند زیرا روسیه به موجب قراردادی که در سال ۲۰۰۷ با ایران امضا کرد باید دستکم پنج سامانه دفاع هوایی اس-۳۰۰ را به ایران تحویل میداد.
در شهریور ۱۳۸۷ بر اساس گزارش منابع آگاه روسیه اخباری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر اینکه قرار است این کشور نخستین سری سامانه اس-۳۰۰ را اوائل سپتامبر ۲۰۰۸ (حدود اواسط شهریور ۱۳۸۸) به ایران منتقل کند.
پس از انتشار اولین اخبار از ورود سامانه اس-۳۰۰ به ایران، بلافاصله هیئتی از رژیم صهیونیستی به روسیه سفر کرد و در نتیجه تحویل سامانه ها به تعویق افتاد. نهایتاً مسکو در سال ۲۰۱۰ با این بهانه که فروش این سامانه به ایران خلاف قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران است از تحویل آن به تهران امتناع کرد.
به دنبال این ماجرا، با پیشنهاد حضرت آیت الله خامنهای فرماندهی معظم کل قوا، متخصصان داخلی اقدام برای ساخت نمونه داخلی مشابه از نظر مفاهیم عملیاتی با سامانه اس-۳۰۰ را آغاز کردند.
پوشش دادن کشوری با مساحت زیاد مانند ایران به واسطه سامانه های دوربرد که از تعداد کافی موشک نیز برخوردار باشند نتایج بسیار بهتری در ایجاد پدافند هوایی قدرتمند به دنبال دارد.
در اواخر جنگ سرد در سایر کشورها نیز سامانه های دوربرد توسعه یافت از جمله سامانه پاتریوت در آمریکا و اس-۳۰۰ در شوروی. بعدها سامانه تاد و ایجیس در آمریکا و سامانه اس-۴۰۰ نیز در روسیه توسعه یافت. چینی ها نیز از سامانه اس-۳۰۰ روسی نمونه های بومی ساخته و برخی کشورها نیز به خرید سامانه های دوربرد از آمریکا و روسیه اقدام نمودند.
با گسترش سامانههای پدافند هوایی موشکی با رده برد حدود ۲۰۰ کیلومتر و بالاتر، خود به خود پیوستگی بالایی در پوشش آسمان کشورها پدید آمده و درصد تهدیدآمیز بودن موقعیتهای مختلف برای نیروی مهاجم بسیار افزایش مییابد.
در تصویر زیر، میزان پوشش پدافند هوایی موشکی روی ایران بر اساس عملکرد تعدادی از ۲ سامانه S-300PMU-1 با برد درگیری ۱۵۰ کیلومتر و S-400 با برد درگیری ۴۰۰ کیلومتر با فرض استقرار سامانهها در فواصل نزدیک مرزها نمایش داده شده است.
پوشش با سامانه اس-۴۰۰ با برد ۴۰۰ کیلومتر (سمت راست) و سامانه S-300PMU-1 با برد ۱۵۰ کیلومتر (سمت چپ)
از سوی دیگر در جنگ های دو دهه اخیر شاهد افزایش حجم حملات هوایی به صورت کاملاً هماهنگ و شبکه محور بوده ایم که طبیعتاً در نبردهای آینده نیز پیگیری خواهد شد. این رویکرد نیز با افزایش توان درگیری با چندین هدف توسط سامانه ها قابل مقابله است.
وجه دیگری که در نبردهای مدرن امروزی کاملاً مرسوم شده استفاده از آرایه متنوعی از ابزارهای مختلف در حمله همزمان به طرف مقابل است که عمدتاً شامل انواع موشک های کروز و ضد رادار، بمب های هواپرتاب، انواع پهپادهای کوچک و بزرگ شناسایی و رزمی و انتحاری و هواپیماهای بمب افکن و جنگنده پنهانکار راداری و در برخی موارد سلاح های بالستیک و شبه بالستیک می شود. از این رو سامانه های جدید بایستی توانایی رهگیری و درگیری با طیف متنوعی از اهداف در فواصل و ارتفاعات مختلف با شرایط پروازی متفاوت را آن هم به صورت متعدد داشته باشند.
در زمینه ردگیری و رهگیری، رادارهای آرایه فازی این امکان را فراهم می آورند که تعداد زیادی از اهداف به طور همزمان شناسایی، ردگیری و رهگیری شود. اما منابع محاسباتی بالایی نیز برای پردازش به موقع اطلاعات در هر یک از این فازها مورد نیاز است که چالش بزرگ دیگر توسعه سامانه های پدافند هوایی راهبردی به شمار می رود.
نگاه کوتاهی به ویژگی های اس-۳۰۰ و اس-۴۰۰
به جای تعداد انگشت شماری موشک در سامانه اس-۲۰۰، در اس-۳۰۰ و بعدها در اس-۴۰۰ چند پرتابگر که هر یک دارای چهار موشک بودند مورد استفاده قرار گرفت. در واقع هر آتشبار سامانه اس-۲۰۰ دارای ۶ پرتابگر تکی است ولی هر آتشبار اس-۳۰۰ و اس-۴۰۰ از حداقل چهار پرتابگر چهار فروندی یعنی ۱۶ موشک بهره میبرد.
به علاوه موشک های سامانه اس-۳۰۰ به صورت عمودی پرتاب شده و پس از خروج از پرتابگر به سمت هدف جهت می گرفتند در حالی که موشک های بزرگ و سنگین اس-۲۰۰ امکان پوشش ۳۶۰ درجه را بدون تعداد کافی پرتابگر مستقل نداشتند.
این راهکار به کار رفته در اس-۳۰۰ بعداً در سامانه های متعددی مشاهده شد. نسل اول سامانه اس-۳۰۰ دارای موشک هایی با برد ۷۵ کیلومتر بوده و عملاً یک سامانه میانبرد محسوب می شد اما به مرور موشک هایی با برد بیشتر تا ۱۹۵ کیلومتر در نمونه PMU-2 به این سامانه افزوده شده و آن را در رده سامانه های دوربرد قابل مقایسه با اس-۲۰۰ از نظر برد موشکی قرار داد.
شلیک موشک ۴۸N6E2 با برد نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر از سامانه S-300PMU-2
این در حالی است که در مفاهیم طراحی قدیمی سامانه های پدافند هوایی، این سامانه ها به صورت استقراری در اطراف مناطق مهم تعریف می شدند. همین مشکل در جنگ تحمیلی ۸ ساله علیه ایران، سبب آسیب هایی به سامانه های موشکی هاوک شد که با ابتکار متخصصان پدافند هوایی، راهکارهای موقتی برای حل این مشکل ایجاد شده و پس از جنگ نیز به متحرک کردن سامانه هاوک به صورت بومی در ایران اقدام شد.
آخرین نسل موشک افزوده شده به اس-۳۰۰، موشک ۴۸N6 است که به جای خانواده موشکهای ۵V55 به سامانه اس-۳۰۰ افزوده شد. این موشک با کمی طول بیشتر و قطر تقریباً یکسان نسبت به انواع ۵V55 قابلیتهای عملیاتی بسیار بالاتری دارد. موشک ۷.۵ متری ۴۸N6 که قطر آن ۵۱.۹ سانتیمتر است ۱۸۰۰ کیلوگرم جرم داشته و به سرعت حدود ۷ برابر سرعت صوت میرسد و اهداف را در ارتفاعهای ۱۰ متر تا ۲۷هزار متر مورد هدف قرار میدهد.
برد عملیاتی نمونه عادی موشک ۴۸N6 بین ۵ تا ۱۵۰ کیلومتر بوده و در نمونه ۴۸N6E2 به ۱۹۵ و در نمونه E3 به ۲۵۰ کیلومتر میرسد. این موشکها از یک سرجنگی ۱۵۰ تا ۱۸۰ کیلوگرمی بهره میبرند و با اتکاء به سامانه تغییر بردار رانش در خروجی پیشران خود، توانایی اجرای مانورهایی تا ۲۵ برابر شتاب جاذبه (۲۵g) را دارند.
البته موشکهای گونه ضد بالستیک سامانه اس-۳۰۰ یعنی S-300V توانایی تمرکز ترکشهای سرجنگی خود به سمت هدف را نیز دارند که ممکن است این توانمندی در نمونههای جدید موشکهای به کار رفته در سایر گونههای سامانه اس-۳۰۰ نیز ایجاد شده باشد. در سامانه اس-۴۰۰ موشک دیگری به نام ۴۰N6E با برد ۴۰۰ کیلومتر نیز به کار گرفته شده است.
این موشکها بسیار چابک و مانورپذیر هستند و از این رو توانایی درگیری با هواپیماهای جنگنده و اهداف نسبتاً کوچک نظیر موشکهای کروز را به راحتی دارند که چنین قابلیتی در اس-۲۰۰های بهسازی نشده مطلقاً وجود ندارد. پرتابگرهای موشک در سامانه اس-۳۰۰ به صورت عمودی موشکها را با فشار گاز سرد به بالا پرتاب کرده و سپس پیشران خود موشک شروع به کار میکند.
با روش پرتاب عمودی، سرعت واکنش سامانه در برابر تهدیدات پرتعداد در سمتهای مختلف به میزان بسیار بالایی نسبت به پرتابگرهای مایل افزایش مییابد. همچنین بارگذاری مجدد موشکها در اس-۳۰۰ بسیار سریعتر از اس-۲۰۰ صورت میپذیرد.
سامانه اس-۳۰۰ در نسلهای آخر خود از ۳ نوع رادار آرایه فازی استفاده میکند؛ رادار ۶۴N6E (و نمونه پیشرفتهتر آن ۶۴N6E2) با برد ۳۰۰ کیلومتر و کاربرد جستجوی اولیه و مراقبت هوایی خصوصاً در برابر اهداف بالستیک، رادار ۹۶L6 برای جستجوی اولیه اهداف در تمامی ارتفاعات با برد ۳۰۰ کیلومتر و رادارهای ۳۰N6E (و نمونه پیشرفتهتر آن ۳۰N6E2) برای رهگیری اهداف و هدایت موشک با برد ۲۰۰ کیلومتر.
رادارهای اصلی سامانه اس-۴۰۰ (سمت راست) و اس-۳۰۰ (سمت چپ)
در تصاویر زیر آرایش کلی اجزاء اصلی ۲ سامانه فوق به نمایش در آمده است. میتوان انتظار داشت که بخشهای تشکیل دهنده سامانه باور-۳۷۳ نیز شباهتهایی به این ۲ سامانه پیشرفته پدافندی روسیه داشته باشد.
برای درگیری مؤثر با اهدافی در انواع متفاوت در سامانههای جدید روسی مانند اس-۳۵۰ از ۳ گونه و در اس-۴۰۰ از ۴ گونه موشک استفاده میشود که در بردهای مختلف شامل کمتر از ۵۰ تا ۴۰۰ کیلومتر عمل میکنند و البته ۲ گونه از این موشکها بین ۲ سامانه فوق مشترک است.
این موشکها از سطح بالاتری از قابلیت مانور و دقت در اصابت برخوردار هستند که در کنار استفاده از پیشران سوخت جامد پیشرفته و زیرسامانههایی با فناوریهای جدید، موشکهایی با وزن و حجم کمتر نسبت به نسلهای قبلی حاصل شدهاند. تمامی انواع موشکها در سامانههای اس-۳۰۰، اس-۳۵۰ و اس-۴۰۰ به صورت عمودی از پرتابگرهای استوانه ای پرتاب میشوند.
همانطور که بالاتر گفته شد، پروژه طراحی و ساخت سامانه پدافند هوایی دوربرد موشکی ایران که به نام باور-۳۷۳ معرفی شده است، پس از بدعهدی روسیه در تحویل سامانه دفاعی و غیرتحریمی اس-۳۰۰ در ایران کلید خورد.
قرارگاه پدافند هوایی خاتم الأنبیاء ارتش به عنوان سفارش دهنده این سامانه در کنار وزارت دفاع و شبکه همکاران بخش دفاعی در مدت زمان حدود ۱۰ سال موفق به طی کردن مسیر بیش از ۳۰ ساله طی شده توسط نسل های مختلف سامانه اس-۳۰۰ روسی شده و به سامانه ای برتر از آن دست پیدا کردند.
پس از قطعی شدن عدم تحویل اس-۳۰۰ به ایران در سال ۲۰۱۰ از سوی روسیه و اعلام خبر شروع پروژه ساخت سامانه دوربرد در ایران، تا مدتها از این سامانه با نام “مشابه ایرانی اس-۳۰۰” نام برده می شد.
در رژه روز ارتش در ۲۹ فروردین سال ۱۳۸۹ خودروهای پرتاب موشک و رادار رهگیری هدف که شباهت بالایی به نمونههای مورد استفاده در سامانه اس-۳۰۰ داشتند به نمایش در آمد که پس از آن رژه اطلاعاتی راجع به اجزاء مذکور منتشر نشد. پرتابگرهای استوانه ای و چهار فروندی مستقر روی یک خودرو، وجه تشابه نمونه فوق با پرتابگرهای سامانه اس-۳۰۰ بود.
پرتابگر مشاهده شده ایرانی شبیه به سامانه اس-۳۰۰ در سال ۸۹
در شهریور ۱۳۹۳ برای اولین بار تصاویری از برخی اجزای سامانه باور-۳۷۳ شامل یک رادار کشف و درگیری و موشک برد بلند سوخت جامد صیاد-۴ در حاشیه بازدید مسئولین از نمایشگاه دستاوردهای وزارت دفاع منتشر و اعلام شد اولین شلیک موفقیت آمیز سامانه فوق نیز به انجام رسیده است.
با توجه به تصاویر منتشر شده از نمایشگاه شهریور ۱۳۹۳، به نظر می رسید صیاد-۴، موشک اصلی سامانه باور-۳۷۳ باشد. این موشک همچنین در رژه روز ارتش در فروردین سال بعد، در معرض دید عموم قرار گرفت.
موشک صیاد-۴ مشاهده شده در رژه ارتش
بخش جلویی این موشک شباهت هایی به موشک های ۴۸N6 روسی دارد. اما بخش انتهایی آن خصوصاً چیدمان انتخاب شده برای بالک های پایدارساز و بالک های کنترلی، مشابه طراحی موشک صیاد-۳ است.
موشک صیاد-۳؛ شباهت بخش انتهایی با صیاد-۴ مشهود است
موشک های صیاد-۲ و ۳ از نوع مایل پرتاب بوده و فاقد سامانه کنترل بردار رانش هستند. این موشک ها دارای حدود ۴۰ سانتیمتر قطر و حدود ۵ متر طول بوده و از پیشران سوخت جامد بهره می برند.
در صیاد-۳ به واسطه استفاده از آخرین دستاوردهای صنعت موشکی، تنها با کمی افزایش طول، ۶۰ درصد افزایش برد نسبت به صیاد-۲ حاصل شده است. به نظر می رسد صیاد-۴ در حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد قطر بیشتر و حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد طول بیشتری نسبت به صیاد-۳ داشته باشد.
تجربیات صنعت موشکی کشور در توسعه برد موشک های فاتح-۱۱۰ از ۳۰۰ کیلومتر به ۵۰۰ کیلومتر در فاتح-۳۱۳ و ۷۰۰ تا ۷۵۰ کیلومتر در ذوالفقار درحالیکه تغییر قطر و طول این موشک ها بسیار کم بوده قطعاً در طراحی موشک های نسل جدید صیاد-۳ و ۴ نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
در روز صنعت دفاعی در سال ۱۳۹۵، اولین تصاویر از پرتابگر موشک در سامانه باور-۳۷۳ به همراه اجزاء دیگری از آن شامل رادار دوربرد معراج-۴، خودروی فرماندهی و کنترل آن، یک رادار آرایه فازی دارای شباهتهایی به رادار نجم۸۰۲بی و یک رادار ردگیر دیگر به نمایش در آمد.
پرتابگر مشاهده شده از نوع عمودی و دارای دو محفظه یا کنیستر موشک بود. این کنیسترها شباهت هایی با نمونه های مورد استفاده برای موشک های صیاد-۲ و ۳ دارند.
استفاده از پرتابگر عمودی، وجه تشابه دیگر باور با نمونه های پیشرفته روسی است هر چند که پرتابگر ایرانی به صورت مکعب مستطیلی و بر اساس تجربه نمونه های قبلی ساخت داخل بوده بر خلاف نمونه روسی که به صورت استوانه ای ساخته شده است.
همچنین احتمال داده می شد که موشک های سامانه باور، به صورت پرتاب گرم عمل کنند یعنی پیشران موشک ها قبل از خروج از محفظه پرتاب، روشن شود؛ بر خلاف نمونه های روسی که از روش پرتاب سرد استفاده می کنند یعنی موشک با گاز پرفشار، به بالا پرتاب شده و پس از خروج از پرتابگر، موتور سوخت جامد آن روشن می شود.
رادار آرایه فازی معراج-۴ با برد ۴۵۰ کیلومتر
انجام آزمایش های سامانه باور روی اهداف بالستیک تا پایان سال ۱۳۹۵ برنامه ریزی شده بود. در کل نیز قرار بود سه مرحله از پنج مرحله آزمایش سامانه باور تا اسفند آن سال به اتمام برسد. همچنین بخشی از اجزاء سامانه باور در رزمایش ولایت-۷ در دی ماه ۱۳۹۵ مورد آزمایش عملیاتی در کنار سایر سامانه های پدافند هوایی قرار گرفت.
رادار آرایه فازی دارای شباهت به نجم۸۰۲بی در بین اجزاء سامانه باور در سال ۹۵
به احتمال زیاد، موشک صیاد-۳ با برد حدود ۱۲۰ کیلومتر، در کنار موشک صیاد-۴ دو نوع از موشک های مورد استفاده توسط باور باشند. برد این سامانه ۳۰۰ کیلومتر اعلام شده و با توجه لزوم پوشش حداکثری مناطق مختلف کشور احتمالاً در آینده موشک های دوربردتری نیز برای سامانه باور به تولید می رسد.
رادار دیگری که در بین اجزاء باور-۳۷۳ مشاهده شده است
در مسیر طراحی و دستیابی به این سامانه سلاح، فناوریهای بسیاری مانند فناوری موشک عمود پرتاب، فناوری چرخش موشک به سمت هدف جهت پوشش ۳۶۰ درجه جغرافیای تهدید و …به دست متخصصان داخلی، طرلحی، ساخت، آزمایش و به صورت عملیاتی بکار گرفته شده است.
به مدد این بومی سازی که چندین سال زمان برده، این سامانه با وجود توانمندیهای بیش از نمونه های مشابه خارجی نظیر اس۳۰۰، با هزینهی بسیار کمتر از آنها و به تعداد مورد نیاز تولید شده است.
از جمله قابلیتهای این سامانه میتوان به تحرک بالا، حجم آتش زیاد، توانایی درگیری با اهداف متنوع (هوایی و کروز)، برد و ارتفاع بلند، احتمال برخورد و کشندگی مناسب، عملکرد مناسب در برابر جنگ الکترونیک، تعمیر و نگهداری بومی و ساده، عملیات در شرایط حملات (شیمیایی، میکروبی و هستهای) و قابلیت مقابله با بمبهای الکترومغناطیس، عملیات در شرایط مختلف آب و هوایی کشور، توانایی مقابله با اهداف روز دنیا، ارتباط با لایههای پدافندی کشور، قابلیت اطمینان و نیز قیمت بسیار کمتر از نمونههای مشابه خارجی اشاره کرد.
البته در تصاویر منتشر شده از سامانه باور در امروز، تفاوت هایی در برخی از اجزاء نسبت به گذشته مشاهده می شد.
موشک صیاد-۴ کمترین تغییرات را نسبت به نمونه مشاهده شده در سال ۱۳۹۳ دارد. با توجه به گذشت ۵ سال از آن تاریخ، می توان با قاطعیت گمانه زنی کرد که موشک های جدیدتری نیز باید برای سامانه باور یا نمونه های بعدی سامانه های پدافند دوربرد کشور توسعه یافته باشد.
قابلیت عملیاتی این سامانه با بهرهگیری از تکنیکهای مناسب و پروتکلهای امن بین رادارها، اهداف و موشکها و همچنین بکارگیری یک جستجوگر رادیویی بسیار پیشرفته و به روز، به نحو مطلوبی ارتقاء یافته است.
با این توصیف، قاعدتا باید موشک صیاد-۴ نیز همچون صیاد-۲ و ۳ قابلیت هدایت خودکار احتمالاً با سامانه رادار فعال در دماغه خود را در فواصل نزدیک به هدف داتشته باشد؛ توانمندیای که در موشک های پیشرفته همرده خارجی نیز وجود دارد.
موشک صیاد-۴ در رونمایی از سامانه باور
پرتابگر چهارتایی سامانه باور-۳۷۳
در فیلم های منتشر شده از شلیک های آزمایشی سامانه باور-۳۷۳ که با استفاده از پرتابگر دوتایی به انجام رسیده، به وضوح پرتاب عمودی به روش گرم و نیز اصلاح مسیر موشک به سمت هدف با استفاده از سامانه کنترل بردار رانش در نازل موتور سوخت جامد مشهود است.
احتمالاً موشک صیاد-۴ برای انهدام اهداف در برد بلند، ابتدا تا حد کافی اوجگیری کرده و با طی مسیر در ارتفاعات بالا به سمت هدف می رود. این پروفایل پروازی مرسوم برای بیشتر موشک های پدافند هوایی دوربرد است.
عملکرد سامانه تغییر بردار رانش؛ به تفاوت زاویه گازهای خروجی موشک با راستای بدنه توجه شود
رادار جدید مشاهده شده در مجموعه سامانه باور-۳۷۳
راداری جدیدی که احتمالاً مربوط به رهگیری اهداف است
در روسیه از سامانه هایی مانند تور-ام-۲ و پنتسر-اس۱ برای دفاع لایه آخر از تأسیسات حساس و نیز دفاع از سامانه های موشکی پدافند هوایی دوربرد در برابر تهدیدات فوق استفاده می شود. خصوصاً عملکرد سامانه پنتسر-اس۱ در چند سال گذشته در سوریه، به طور کلی و از نظر فنی مثبت بوده است.
از این رو در ایران نیز باید برای دفاع از سامانه های ارزشمند اس-۳۰۰ خریداری شده و سامانه باور-۳۷۳، سامانه های مدرن برد کوتاه با قابلیت درگیر شدن با پرتابه های کوچک نیز توسعه یابد. امری که در مصاحبه های مسئولین دفاعی به آن اشاره هایی شده است.
بنابراین در آینده نه چندان دور احتمالاً شاهد رونمایی از سامانه های برد کوتاه پیشرفته نیز در کشور خواهیم بود.
سامانه کنترل و فرماندهی آتشبار سامانه باور۳۷۳
با توجه به بومی بودن این سامانه، راه برای توسعه هر چه بیشتر آن در آینده و هر اصلاح و بهسازی لازم هموار بوده و به یاری خداوند، باعث سربلندی بیش از پیش نیروهای مسلح کشورمان در دفاع از تمام شئون کشور خواهد شد