اخبار بروجرد
شهادت روح الله تُشمالی هفتاد ساله شد!
محمد گودرزی (ا. فرهیخته) – خاندان «فرزاد» یا «تُشمالی» در اشترینان -موطن اصلی آنها- و در شهر بروجرد، خاندانی خوشنام و مشهورند. اما کمتر کسی می‌داند که بخش اصلی این شهرت به دلیل نقش فعالی است که بزرگان این خاندان به ویژه زنده یاد روح‌الله تُشمالی، برادر بزرگ فرزادها، در رویدادهای مرتبط با «جنبش ملی شدن نفت» و انتخابات جنجالی دوره هفدهم مجلس شورای ملی در بهمن و اسفند ۱۳۳۰ در شهرستان بروجرد داشته‌‌اند.
در آن سال‌های پُر حادثه و سرنوشت‌ساز، روح الله تُشمالی با صمد گودرزی و گروهی دیگر از جوانان اشترینان «اتحادیه برادران اشترینان و سیلاخور عُلیا» را تأسیس کردند و به شکل سازمان‌یافته به پشتیبانی از دولت دکتر محمد مصدق و نامزد طرفدار دولت، حسن بیات پرداختند و منطقه را به پایگاه مهم طرفداران «نهضت ملی شدن نفت» تبدیل کردند.
این پشتیبانی بی‌شائبه تا به آنجا کشید که مخالفان منطقه‌ای دکتر مصدق، ترور روح‌الله تُشمالی را طراحی کردند و ساعت دو بامداد شنبه دهم اسفند ۱۳۳۰ او را در محل کارش، قهوه‌خانه‌ای در اشترینان به ضرب چند گلوله از پا درآوردند و گریختند. با پیگیری حسن بیات، که از بستگان دکتر مصدق نیز بود، مأمورین ژاندارمری مسئول یافتن عاملان ترور شدند.
اهالی، یکی از خوانین مشهور منطقه را محرک این جنایت معرفی کردند. در این ارتباط، سه نفر مظنون از رعایای آن خان بازداشت شدند. همزمان، گروهی از اهالی اشترینان از ساعت هشت صبح روز شنبه دهم اسفند تا ظهر روز یکشنبه ۱۱ اسفند در محل تلگراف خانه این شهر تحصن کردند. آنها می‌گفتند که پنج نفر دیگر از رهبران «اتحادیه برادران اشترینان و سیلاخور علیا» به قتل تهدید شده‌اند و امنیت جانی ندارند.
تحصن با حضور فرماندار بروجرد در جمع متحصنین و وعده پیگیری درخواست شان، پایان یافت. همان روز مجلس بزرگداشت روح‌الله تُشمالی در مسجد شهریاری بروجرد، از سوی حسن بیات و با شرکت جمعیت کثیری از مردم بروجرد، اشترینان و روستاهای تابعه برپا شد.
به رغم پیگیری های مجدانه خانوادة تُشمالی و سفارش‌هایی که شخصيت‌های متنفذ و نزدیک به دکتر مصدق، از جمله دکتر شایگان و مهندس حسیبی داشتند، مسئولان انتظامی و دادگستری شهرستان بروجرد از رسیدگی دقیق به پرونده طفره رفتند.
با وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سقوط دولت دکتر مصدق و بازگشت دوباره دیکتاتوری به کشور، آن سه مظنون نیز به دلیل نبود مدارک و شواهد کافی، تبرئه شدند و هویت آمرین و مجریان این جنایت هرگز آشکار نگردید. و شگفت آن که در این هفتاد سال، به ویژه چهل سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط حکومت پهلوی گذشته، هیچ‌گاه مراسم یادبودی در شأن این شهید برگزار نشده است!!
شرح انتخابات جنجالی مجلس هفدهم و دیگر ماجراهای مرتبط با آن در بروجرد را در فصل پایانی کتاب «تاریخ تحولات اجتماعی و روزنامه‌نگاری سیاسی در بروجرد» مطالعه کنید.
