پرنده نگری ظرفیتی برای توسعه گردشگری تالاب “بیشه دالان” بروجرد

ایرنا: تالاب “بیشه دالان “با مساحت عمومی حدود ۹۱۳ هکتار در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بروجرد قرار دارد، با توجه به ظرفیت قابل توجه این تالاب از جمله قابلیت های اکولوژیکی، بیولوژیکی و زیبایی شناختی، در این تالاب امکان ایجاد و توسعه فعالیت‌های اکوتوریستی نظیر طبیعت گردی و پرنده نگری (bird watching) مهیا است و به زودی سایت پرنده نگری در این تالاب راه اندازی شود.

پرنده نگری در گردشگری حیات وحش، علاقمندان خاص خود را دارد و از آنجایی که طرف داران این نوع از گردشگری به حفاظت از محیط زیست ایمان دارند و می توانند نقش یک همراه و همیار با سازمان های حفاظتی محیط زیست داشته باشند و به نوعی در اشاعه فرهنگ احترام به طبیعت به عموم مردم نقش موثری دارند.

توسعه پرنده نگری در گردشگری حیات وحش با فراهم کردن زیرساخت ها و زمینه های لازم برای آن نه تنها آسیبی به زیستگاه های پرندگان وارد نمی کند بلکه منجر به حمایت از تنوع زیستی، افزایش آگاهی‌ های عمومی نسبت به آنها، تاثیرات آرامش دهنده بر انسان‌ها، بهبود وضعیت معیشتی جوامع محلی، درک جایگاه پرندگان برای برنامه ریزی بلند مدت و شناسایی گونه‌ های آسیب ‌پذیر است.

کارشناسان و فعالان محیط زیست بر این باورند که اگرچه پرنده نگری زمانی فعالیتی محدود به تعداد کمی از متخصصان این عرصه بوده است اما اکنون به یک تفریح پرنشاط، آرامش بخش و فراگیر تبدیل شده که می تواند در آموزش و جلب مشارکت مردم در حفاظت از محیط زیست موثر باشد.

آشنایی هرچه بیشتر مردم با پرندگان می تواند در کاهش صید و شکار پرندگان بسیار موثر باشد و فرهنگ حمایت از پرندگان در جامعه به عنوان بخش از زندگی ما را افزایش دهد و به عبارتی با توسعه گردشگری حیات وحش از نوع پرنده نگری می توان به افزایش احترام به طبیعت در جامعه امیدوار بود.

فرود ۷۰ تا ۸۰ گونه پرنده مهاجر در تالاب های لرستان

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان هر سال همزمان با سراسر کشور، سرشماری پرندگان مهاجر در فصل زمستان در سطح استان نیز انجام می گیرد که در سرشماری و مطالعات انجام شده امسال، حدود ۷۰ تا ۸۰ گونه پرنده مهاجر با جمعیتی حدود ۲۰ هزار قطعه در سطح تالاب های لرستان مشاهده شده است.

علی سالاروند با بیان اینکه تنوع ارتفاعی تالاب های لرستان ظرفیت بسیار خوبی برای تنوع زیستی و حضور متنوع پرندگان مهاجر در استان شده است، عنوان کرد: سال گذشته ۲۰ هزار پرنده در سطح تالاب ها و کنار رودخانه های لرستان مشاهده شد، این استان به دلیل دارا بودن آب و هوای چهار فصل محل مناسبی برای پرندگان مهاجر است و با آغاز فصل سرد نیز، مکان مطلوبی برای زمستان گذرانی پرندگان محسوب می شود.

وی با بیان اینکه تالاب بیشه دالان یک ظرفیت ویژه گردشگری در بروجرد و لرستان است، اظهار کرد: می‌توان با احداث سایت پرنده‌نگری و دیدن بخش زیبایی شناختی آن ضمن تامین منافع جوامع محلی به احیای این تالاب کمک ویژه‌ای کرد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان ایجاد سایت پرنده نگری و ایجاد موزه تنوع زیستی در محدوده پاسگاه تالاب «بیشه دالان» بروجرد را لازم دانست و خواستار همکاری مجموعه مدیران دستگاه های اجرایی شهرستان بروجرد در این زمینه شد.

“بیشه دالان” از گذشته زیستگاه پرندگان مهاجری بوده‌ که برخی ماه‌های سال رو در این منطقه سپری می کنند، علاوه پرندگان مهاجر جانوران بومی دیگری از گروه پرندگان، دوزیستان، خزندگان و پستانداران مانند مار، مرغابی، خرگوش، لاک پشت، حواصیل، گرگ، شغال و سگ آبی در این تالاب یافت می‌شوند.

زمستان گذرانی چهار هزار قطعه پرنده در تالاب”بیشه دالان”

به گفته رییس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد امسال چهار هزار قطعه انواع مختلف پرنده مهاجر در تالاب”بیشه دالان” بروجرد شمارش شده که زمستان خود را در این تالاب می گذرانند.

اصغر بلکی وند با بیان اینکه میزان و تعداد پرندگان مهاجری که به تالاب بیشه دالان مهاجرت می کنند متاثر از میزان بارش ها است، گفت: امسال در مقایسه با سال گذشته تعداد پرندگان مهاجر در تالاب “بیشه دالان” کاهش یافته است.

او اظهار کرد: هم اکنون گونه‌ هایی از قبیل انواع غاز وحشی، لک لک، انواع کیشیم، انواع حواصیل و اگرت، انواع درنا، قوها، خروس کولی و پرندگان شکاری در تالاب بیشه دالان وجود دارد.

رییس اداره حفاظت محیط زیست بروجرد افزود: با توجه به ظرفیت قابل توجه تالاب بیشه دالان از جمله قابلیت های اکولوژیکی، بیولوژیکی و زیبایی شناختی، در این تالاب امکان ایجاد و توسعه فعالیت‌های اکوتوریستی نظیر طبیعت گردی و پرنده نگری (bird watching) مهیا است.

سایت پرنده نگری تالاب بیشه دالان راه اندازی می شود

بلکی وند اضافه کرد: ایجاد سایت پرنده نگری در تالاب بیشه دالان در دست اقدام است و فعالیت هایی هم در این راستا انجام شده روستای کپر جودکی نیز در نزدیکی تالاب بیشه دالان قرار دارد که لک لک ها در این روستا لانه سازی کرده اند و با راه اندازی سایت پرنده نگری می توان این لک لک ها را هم به تالاب هدایت کرد.

او یادآور شد: تالاب بیشه دالان از نظر منابع غذایی غنی است و پرندگان مهاجر بدون دخالت انسان می توانند غذای خود را به دست آورند.

تالاب‌ها جزو تهدید شونده‌ترین زیستگاه‌ها به شمار می‌روند، تغییر کاربری، ایجاد آلودگی و برداشت بی‌رویه از گونه‌های زیستی تالاب‌ها، استفاده از آب تالاب برای کشاورزی، وارد شدن سموم کشاورزی و مواد زائد به تالاب‌ها، خشک‌سالی، صید و شکار بی‌رویه و فعالیت‌های کشاورزی در حریم تالاب‌ها از دیگر عواملی هستند که در نابودی این اکوسیستم‌های کم‌نظیر تاثیر دارد.

تالاب “بیشه دالان “با مساحت عمومی حدود ۹۱۳ هکتار در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بروجرد و در دشت سیلاخور واقع شده این تالاب در سال های اخیر در نتیجه خشکسالی، تغییر کاربری ها و آتش سوزی های سهوی و عمدی در معرض تهدید جدی قرار گرفته و مساحت آن به ۴۵۰ هکتار کاهش یافته‌ است، این تالاب از جنبه های مختلفی اعم از زیست محیطی، اکوتوریسم و طبیعت گردی قابل توجه است و از این نظر که زیستگاهی برای پرندگان مهاجر در فصل سرد سال محسوب می‌شود هم دارای اهمیت است.

آنچه که در خصوص پرنده‌نگری قابل توجه قرار دارد ارزان قیمت بودن آن است و همانند شاخه های دیگر گردشگری تجهیزات گران قیمتی نیاز ندارد، برای شروع پرنده نگری یک دوربین، یک کتاب راهنما و یک دفترچه یادداشت نیاز است اما پرنده‌نگرهای حرفه‌ای چون علاقه به ثبت تصویر پرنده دارند دوربین عکاسی تهیه می کنند تا تصاویر گرفته شده از پرندگان را در گزارش‌ها، مقالات و کتاب‌ها استفاده کنند.

پرنده نگری درنگی در طبیعت است که به ما می گوید، بیشتر درباره پرنده‌ها مطالعه داشته باشیم و به صدای آنها دقیق‌تر گوش کنیم و به اطراف خود بر روی سیم های برق، لبه نرده ها، میان شاخه‌های درختان در پارک‌ها و بوستان‌ها با دقت نگاه کنیم تا به این ایمان آوریم که پذیرش تنوع زیستی عاملی برای بقای محیط زیست است.