نقش ویتامین D‌ بر شدت بیماری و مرگ‌ومیر کووید ۱۹

دکتر غزاله اسلامیان، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره مطالعه انجام‌شده درمورد ارتباط کمبود ویتامین D با شدت بیماری و مرگ‌ومیر کووید-۱۹، گفت: ما در این مطالعه ارتباط کمبود ویتامین D با شدت بیماری و مرگ و میر ناشی از کرونا را هم در افرادی که قبل از ابتلا به کرونا، دچار کمبود ویتامین D بودند و هم در افرادی که در روز اول ابتلا مشخص شد دچار کمبود این ویتامین هستند، بررسی کردیم.

وی با اشاره به نتایج این طرح گفت: در این مطالعه مشخص شد که در هر دو گروه این افراد، شدت بیماری کووید-۱۹ بیشتر است. جالب توجه این بود که در افرادی که از قبل دچار کمبود این ویتامین بودند، ولی درمانی برای آن‌ها انجام نشده بود؛ شدت بیماری کووید-۱۹ و مرگ‌ومیر بیشتر بود.

عضو هیئت علمی دانشکده تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اهمیت این یافته‌ پژوهشی توضیح داد: بسیاری از افراد تصور می‌کنند که زمانی که مبتلا به کرونا شدند، باید ویتامین D مصرف کنند. درحالی که مسئله مهم این است که باید قبل از ابتلا نیز حواسمان به سطح سرمی ویتامین D باشد و طبق پروتکل‌ها و زیر نظر پزشک درمان خود را پیگیری کنیم.

وی با تاکید بر پرهیز از مصرف خودسرانه ویتامین D، گفت: در دوران همه‌گیری کووید، برخی افراد به خاطر پیشگیری به صورت خودسرانه ویتامین D مصرف کردند و دچار مسمویت شدند.

اسلامیان با اشاره به تاثیرات ویتامین D در سیستم ایمنی بدن گفت: بسیاری از افراد ویتامین D را با پوکی استخوان و جذب کلسیم می‌شناسند؛ در حالی‌که یکی از تاثیرات این ویتامین در سیستم ایمنی و برخی فرآیندهای مهم ایمنی بدن است. به دلیل همین نقش؛ خیلی از افرادی که دچار کمبود ویتامین D هستند، خیلی زودتر از دیگر افراد در معرض عفونت‌های تنفسی مثل کووید-۱۹، آنفلوآنزا و … قرار می‌گیرند.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص منابع ویتامین D گفت: منابع غذایی برای ویتامین D بسیار محدود هستند. مقدار کمی از این ویتامین در ماهی‌های چرب وجود دارد همچنین در زرده تخم‌مرغ و در محصولات غنی شده با ویتامینD‌، مثل شیر غنی‌شده و … موجود است؛ ولی نکته‌ مهم این است که ما معمولاً ماهی‌های چرب و یا زرده تخم‌مرغ را به صورت روتین مصرف نمی‌کنیم. حتی اگر فردی به صورت روتین هم مصرف کند، باز هم نمی‌تواند حد مورد نیاز روزانه را دریافت نکند؛ به همین دلیل مجبور به مصرف مکمل هستیم.

وی ادامه داد: مسئله مهم بعدی این است که ویتامین D، ویتامینی است که در بدن ما به وسیله نور خورشید ساخته می‌شود؛ ولی ما به خاطر آلودگی هوا، قرنطینه، استفاده از ضد آفتاب، پوشش در روزهای سرد سال و …، از این طریق نیز قادر به تامین ویتامین D‌  نیستیم و به همین دلیل نمی‌توانیم روی آن حساب کنیم.

اسلامیان ضمن تاکید دوباره به بررسی سطح سرمی ویتامینD، گفت: سالمندان، بیماران زمینه‌ای، کودکان و افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند، باید از نظر میزان این ویتامین بررسی شوند و طبق نظر پزشک ویتامین D را دریافت کنند.

این پژوهشگر تغذیه در مورد تامین ویتامین D برای کودکان، گفت: موضوع جالب توجه این است که شیر مادر، میزان ویتامین D مورد نیاز نوزاد را تامین نمی‌کند؛  به همین دلیل باید کودکان به صورت منظم ویتامین A+D دریافت کنند. همچنین پس از دو سالگی نیز باید طبق آزمایش برای کودک ویتامین D تجویز شود.

وی ادامه داد: بسیاری از والدین، همان دوز ویتامین D که خودشان مصرف می‌کنند را به کودکان می‌دهند. در حالی که میزان مورد نیاز کودکان، پایین‌تر است. به همین دلیل افراد باید حتماً زیر نظر پزشک، مقدار ویتامین D دریافتی خود را تنظیم کنند تا مشکلی ایجاد نشود.

اسلامیان در خصوص جزئیات این مطالعه گفت: این تحقیق بر روی ۲۴۸ نفر از بیماران در بیمارستان شهدای تجریش و زیر نظر مرکز تحقیقات سلامت مردان و بهداشت باروری انجام شده است.

به گزارش ایسنا، در انجام این مطالعه علیرضا فاطمی، سید حسین اردهالی، غزاله اسلامیان و مروارید نورمحمدی؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات سلامت و بهداشت باروری مردان، گروه بیهوشی و مراقبت‌های ویژه، بیمارستان شهدای تجریش و دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با یکدیگر مشارکت داشتند.

نتایج این مطالعه با عنوان «ارتباط کمبود ویتامین D با شدت و مرگ‌ومیر کووید-۱۹ در ایران: یک مطالعه مشاهده‌ای آینده‌نگر» در نشریه علمی Acute and Critical Care منتشر شده است.